Değerli okuyucularım
Web sayfamda yazılarımın kaç kişi tarafından okunduğuna dair bilgi verilen bir sayfa var. Bu sayfanın alt tarafında yalnızca benim görebildiğim bir bölüm var. Google de yapılan bilgi araştırmalar için o bölüme şu konularda araştırılmalar var diye kayıt düşürülüyor. Bu günlerde en çok yapılan araştırma fidan dikim zamanı ne zaman ve nar ile ayva fidanları nasıl ve ne zaman dikilir. Kimilerine göre ekim ayı dikim ayıdır ama ben bunu uygun görmüyorum. Yaprak dökmeyen ağaçların fidanlarıyla köklü fidanların dikimine bu günlerde başlanması gerekir. Köklü fidanların dikimini aralık ve ocak aylarında yapılması tutma dediğimiz olayın sağlıklı bir şekilde sağlanması için gereklidir. Fidan bu aylarda dikildiğinde soğuk hava yüzünden sürgün vermeyecektir. Kökün gömülü olduğu derinlikte ısı dışarıdaki ısıdan daha yüksek olduğundan filiz sürme zamanına kadar kök gelişmesini sürdürür. Bu yüzden sürgün vermeye başladığında sürgünleri beslemekte zorlanmaz. Mart ile nisan ayında dikilenler kökleri dikildiği yerin toprağına henüz uyum sağlamadan sürgün verdiğinde kuruma olayları başlar. Oysa aralık ve ocak ayında dikilenler hiç fire vermeden dikildikleri toprağa uyum sağlarlar. Uyum sağladıkları için de kuruma olaylarına rastlanılmaz. Yeter ki kökler toprakla iyi sıkıştırtmış olsunlar. Dikildiğinde sulanacak olursa fidanın tutmaması için hiçbir neden kalmaz.
Çok sorulanların başında ayva ve nar nasıl ve ne zaman dikilir. Öncelikle bazı ağaçların tohumdan ve çekirdeklerinden, bazılarının da çelikleme ile yetiştirildiğini bilmek gerekir. Çekirdekten yetiştirilenlerin ikinci senesinde aşılanması gerekir. Zira çekirdekten çıkan fidanlar aslına dönme eğilimindedir. Yumruk iriliğindeki bir şeftalinin çekirdeğinden yetiştirdiğiniz fidanın meyvesi yediğiniz şeftalinin kalitesinde olamaz. Çelikleme ile yetiştirilen fidanlarda aşılama gerekmez. Eskiden zeytin ağaçları delice zeytinlere aşı yapılarak yetiştirilirdi. Bu da çok büyük bir zaman kaybına neden olmaktadır. Çeliklerin köklenmesini sağlayan çeşitli hormonlu ilaçlar vardır. Örneğin aura garden işimli ilaç ile bin beş yüz ile üç bin arasındaki çelikleri köklendire bilirsiniz. İlaç pahalı bir ilaç ta değil. Eğer fiyatı değişmemişse elli liradır. Çelikleri şubat ile mart ayında dikmek gerekir. Az çelik dikecekseniz ilaç kullanmanız gerekmez. Üç beş tane çeliği ayakaltında olmayan bir yere dikip köklendirdiğinizde tutmayan olursa o köklenmiş olanlardan söküp tutmamış olanın yerine dikebilirsiniz. Dikime gelince, on iki milimetre kalınlığında bir demiri veya eski bir fırça sapının ucunu sivrilterek dikim aracı olarak kullana bilirsiniz. Dikim aracınızı kırk beş derecelik bir eğimle toprağa sokarsınız. Aleti topraktan çıkardıktan sonra hazırlamış olduğunuz çeliği aletin açmış olduğu deliğe sokarsınız. Aynı aleti çeliğin yanı başına sokup çeliği saran toprağı sıkıştırırsınız. Bir de bolca su dökerseniz tutmamak diye bir durumdan söz edilemez. Bir de şu sorunun yanıtını vereyim. Hangi ağaçlar çeliklerden yetiştirilir? Tutmam demeyen ağaç ve ağaçların başında söğüt, dut, incir, ayva, nar ve üzüm asması gelir. Zeytin çeliği ise nazlıdır. Tutması için mutlaka ilaç kullanılmalıdır. Çelikten yetiştirilen zeytin fidanının üçüncü yıl zeytin vermeye başlayacağını unutmamak gerekir. Evimin bahçesinde karşılaştığım ilginç bir durumdan da söz edeyim. Bahçemdeki yeni yetme nar ağaçlarından kestiğim çubukları çeliklerken bir tanesinde hiç göz olmadığını gördüm. O sırada bahçemin etrafına o süslü plastiklerden çit çeviriyordum. Çok yumuşak şeyler olduğundan her ikisinin arasına demir çubuklar soktum. Birine de göz olmadığı için tutmayacağını tahmin ettiğim çeliği diktim. Bir de baktım baharın ilk günlerinde yeşerip filiz vermiş. Dikeceğiniz çeliklerin yaz sıcağından etkilenmemeleri için çeliği en az kırk santim derine dikmelisiniz. Toprağın tavı yüzeye göre derinde daha uzun süreli olduğu için fidan susuz kalıp kurumaz.
Değerli okuyucularım, fidan dikimi ve temini için karşılaşacağınız sorunların çözümü için bana yazabilirsiniz. Ozcan.nevres@gmail.com
Özcan Nevres ozcan.nevres@gmail.com
- Tükeniş - Haziran 24, 2016
- İnönü Krom Satmış - Haziran 24, 2016
- Konu Taksim Meydanı Olunca - Haziran 24, 2016